CHỨNG NHẬN AS8000-TỔ CHỨC TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI

CHỨNG NHẬN AS8000-TỔ CHỨC TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI

1.Giới thiệu chứng nhận

Với sự chú trọng ngày càng tăng của cộng đồng về trách nhiệm xã hội doanh nghiệp và “các bên liên quan cùng nhau ký hợp đồng kinh doanh”, SA8000 (SocialAccount ability8000) hệ thống chứng nhận doanh nghiệp mới này bắt đầu xuất hiện ở các nước phương Tây, và đối với doanh nghiệp Việt Nam đã có tác động đáng kể đến sản xuất và xuất khẩu và khẩn trương cần nghiên cứu và xử lý chúng một cách nghiêm túc.

SA8000 là một tiêu chuẩn chứng nhận trách nhiệm xã hội mà Ủy ban ưu tiên Kinh tế Hoa Kỳ được đổi tên thành Tổ chức Trách nhiệm Xã hội Quốc tế (SAI) vào năm 1997.

Là hệ thống chứng nhận trách nhiệm xã hội đầu tiên trên thế giới, mục đích của nó là đảm bảo rằng các nhà cung cấp cung cấp các sản phẩm đáp ứng các yêu cầu về trách nhiệm xã hội. Các tiêu chuẩn hiện hành bao gồm 9 khía cạnh của lao động trẻ em, lao động cưỡng bức, sức khoẻ và an toàn trong môi trường làm việc và sinh hoạt, giờ làm việc, tiền lương, tiền công và hệ thống quản lý. Kể từ ngày 1 tháng 5 năm 2004, chứng nhận này bắt buộc ở một số quốc gia Châu Âu và Hoa Kỳ.

Sự gia tăng của SA8000 phản ánh sự tiến triển của giá trị của doanh nghiệp hiện đại. Trong kinh tế học truyền thống, kinh doanh là nền kinh tế thị trường, kinh tế tư lợi cơ bản của tổ chức, mục tiêu kinh doanh của mình là tối đa hóa lợi nhuận, và do đó đặt trọng tâm lớn về bảo vệ vốn chủ sở hữu của cổ đông. Trong điều kiện cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường, để giành thị phần lớn hơn, các công ty cũng tập trung vào việc bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.

Tuy nhiên, trong một thời gian dài, các doanh nghiệp ít quan tâm đến quyền và lợi ích của người lao động. Trong các yếu tố kinh tế đằng sau các mức thấp trong cơ cấu công nghiệp ở các nước đang phát triển, do áp lực lớn về việc làm, phát triển kinh tế và các vấn đề cấp bách khác , đặc biệt nghiêm trọng để bảo vệ người nghèo về quyền lao động.

2. Lợi ích thực hiện

• Tác động đối với hoạt động kinh doanh:

Các doanh nghiệp để thiết lập một hình ảnh tốt đẹp trong công chúng, người tiêu dùng vẫn còn rất quan tâm đến các tiêu chuẩn lao động trên thị trường, sẽ phải có biện pháp để cải thiện điều kiện lao động để chứng nhận SA8000. Điều này chắc chắn sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức và chi phí quản lý nhiều hơn và vốn đầu tư (chứng nhận SA8000 thường mất 1 năm, giấy chứng nhận có giá trị trong 3 năm, mỗi 6 tháng kiểm tra lại).

Mặc dù khả năng cạnh tranh sẽ giảm từ quan điểm chi phí nhưng sẽ rất hữu ích cho sự phát triển trong tương lai của doanh nghiệp từ quan điểm đạt chứng nhận có thể vượt qua rào cản nước ngoài.

• Tác động đến thương mại:

Tiêu chuẩn quy định SA8000 thiết lập rất khó khăn đối với hầu hết các doanh nghiệp liên quan đến xuất khẩu ở nước ta. Nhiều doanh nghiệp ở các nước phát triển nói chung không dễ dàng đạt được. Nếu một quốc gia yêu cầu các nhà sản xuất nhập khẩu sản phẩm đáp ứng các yêu cầu của SA8000, nếu không thì không được phép nhập khẩu, nó sẽ có ảnh hưởng lớn đến thương mại.

3. Yêu cầu của tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội SA8000

• Lao động trẻ em

Theo tiêu chuẩn SA8000, nghiêm cấm doanh nghiệp tuyển dụng lao động trẻ em dưới 15 tuổi hoặc tuyển người lao động mà việc làm có thể ảnh hưởng tới việc học bắt buộc.

Các công ty áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 cũng phải hỗ trợ tài chính cho việc giáo dục trẻ em có thể bị mất việc do yêu cầu của tiêu chuẩn này.

• Lao động cưỡng bức hoặc lao động bắt buộc

Không được sử dụng bất cứ hình thức ép buộc nào đối với người lao động. Cụ thể, doanh nghiệp không được sử dụng lao động không tự nguyện, lao động cưỡng bức, lao động ép buộc, lệ thuộc hoặc lao động bị buôn bán từ nạn buôn người.

Không được giữ giấy tờ tùytuỳ thân gốc hoặc ép người lao động trả “chi phí tuyển dụng” để được làm việc.

• Sức khỏe và An toàn

Doanh nghiệp cần tổ chức khám sức khỏe cho người lao động. Đào tạo huấn luyện sức khỏe và an toàn cho người lao động. Cung cấp trang thiết bị bảo hộ, thiết bị vệ sinh, nước uống, thực phẩm… cho người lao động.

Giảm thiểu hoặc loại bỏ các mối nguy hiểm trong môi trường làm việc, đảm bảo người lao động được yên tâm, thoải mái, an toàn trong khi làm việc.

• Tự do hội đoàn và Quyền thương lượng tập thể

Nhân viên có quyền thành lập, tham gia vào các hội nhóm, công đoàn mà không bị phân biệt đối xử, ngăn cản hay chèn ép, trù dập. Tôn trọng quyền thương lượng tập thể của nhân viên, được nêu ra quan điểm, ý kiến cá nhân, giải quyết khiếu nại tại nơi làm việc một cách công khai, minh bạch, công bằng.

• Phân biệt đối xử

Doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn SA 8000 cũng cần tuân thủ nguyên tắc không phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, đẳng cấp, nguồn gốc quốc gia, tôn giáo, khuyết tật, giới tính, khuynh hướng tình dục, tôn giáo, thành viên công đoàn hoặc đảng phái chính trị.

• Kỷ luật lao động

Nghiêm cấm hành vi quấy rối, lạm dụng tại nơi làm việc. Không dung túng cho các cử chỉ không đúng đắn, thiếu chừng mực, bắt nạt hoặc lời nói, giọng điệu, ngôn ngữ khiếm nhã, đe dọa hay xúc phạm.

Đặc biệt, nghiêm cấm hình phạt về thể xác, cưỡng bức tinh thần hoặc lạm dụng lời nói đối với người lao động.

• Giờ làm việc

Theo tiêu chuẩn SA 8000, người lao động 1 tuần làm việc không quá 48 tiếng, được phép nghỉ 1 ngày trong tuần. Giờ làm thêm không quá 12 tiếng/ tuần và phải được sự chấp thuận của người lao động, cũng như đảm bảo sức khỏe, quyền lợi cho người lao động.

• Tiền lương và phúc lợi

Doanh nghiệp trả mức lương tối thiểu theo luật pháp địa phương và quốc gia. Cung cấp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và các phúc lợi xã hội khác theo luật định cho người lao động.

Tiền lương được trả phải đầy đủ, đúng hạn và đảm bảo đáp ứng đủ cho các nhu cầu cơ bản của người lao động.

• Hệ thống quản lý

Doanh nghiệp cần có thông báo, triển khai thực hiện nội dung trên toàn cơ sở. Xây dựng cơ chế đánh giá, kiểm soát, theo dõi quá trình thực hiện. Tiếp thu ý kiến, xử lý khiếu nại và có biện pháp khắc phục các vấn đề còn tồn đọng.